

همه ما تمایل داریم که بتوانیم پولی را که جمعآوری میکنیم در بازاری سرمایهگذاری کنیم تا بتوانیم بازدهای بیش از نگهداری پول نقد به دست آوریم. هدف ایجاد بازارهای مالی نیز بر این اساس است اما شاید این سؤال ذهن ما را درگیر کند که بهترین، سریعترین و امنترین راه کدام است؟ یا این که کدام بازار مطلوبتر است؟ آیا لازم است در بازار سهام سرمایهگذاری کنیم؟ آیا لازم است صندوق های سرمایهگذاری را نیز در نظر بگیریم؟ در نظر گرفتن همه این موارد شاید برای ما کمی گیجکننده باشد، ولی در این بین میتوان گفت که شاید توجه بیشتر به صندوقهای سرمایهگذاری ما را به این هدف نزدیکتر کند. در این مقاله سعی شده تا به زبانی ساده به این سوال که صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس یا همان ETF چیست؟ پاسخ دهیم.
همانطور که عنوان کردیم صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در واقع پرتفویی از چندین دارایی مالی تشکیل میدهند که به سرمایهگذاران کمک میکند تا با داشتن مجموعهای از سهام، اوراق مشارکت و سایر داراییهای مختلف ریسک را در پرتفوی سرمایهگذاری خود تعدیل کنند. افراد با خرید واحد صندوق های سرمایهگذاری مشترک در چندین دارایی سرمایهگذاری میکنند.
صندوقETF نیز سازوکاری مشابه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک دارد ولی میتوان واحدهای آنها را مانند سهام شرکتها معامله کرد. برخی از این صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و قابل معامله میتوانند دنبالهروی یک بازار، یک صنعت یا کالای خاص باشند. برای مثال یک صندوق سرمایهگذاری قابل معامله طلا با تحرکات قیمت طلا در بازار نوسان میکند. روند یک صندوق سرمایهگذاری اوراق با قیمت بازار اوراق موجود در آن حرکت میکند و یک صندوق سهامی روندی همچون بازار سهام دارد.
حال اگر ما به دنبال فعالیت در بازار سهام البته بدون متحمل شدن ریسک زیاد، هزینه معاملات فراوان و پیچیدگیهای مختلف آن باشیم؛ صندوق های قابل معامله در بورس ETF میتواند بهترین انتخاب ما باشد. این صندوقها در واقع محصولی با هزینه، ریسک و پیچیدگی کمتر نسبت به خرید و فروش مستقیم سهام و دارای مزایای آن میتوانند باشد.
اگر زمانی ما متوجه شویم که شرکتی دارای پتانسیل رشد در آینده است سهام آن شرکت را خریداری میکنیم. این بررسی و یافتن شرکتهایی با پتانسیل رشد در بین حدود ۶۰۰ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ممکن است کمی زمانبر باشد و البته هیچ تضمینی هم برای رشد آتی آنها وجود نخواهد داشت.
بنابراین ما همواره باید به سوالاتی از جمله «چه سهمی را بخرم؟»، «حجم خرید برای هر سهم چقدر باشد؟»، «کارمزد و هزینه آنها چقدر خواهد شد؟» و «آیا با خرید تصادفی سهام ریسک زیادی را متحمل خواهم شد؟» پاسخ دهیم.
سبد صندوق های قابل معامله در بورس از سهام شرکتهای مختلف تشکیل شدهاند و این کار توسط افراد مجرب و متخصص تحت عنوان مدیریت سرمایهگذاری صندوق انجام گرفته است لذا نیازی وجود ندارد که ما دائماً پیگیر روند قیمت سهام شرکتهای مذکور در بازار باشیم. وجود سهام مختلف از صنایع مختلف در پرتفوی سبب میشود در حالی که در یک صنعت روند کاهشی وجود داشته باشد و در صنعت دیگر روند افزایشی، ریسک کل سرمایهگذاری با تنوع سهام در صندوق خنثی شود. در حقیقت ما با یک معامله میتوانیم در بخش گستردهای از بازار سهام حضور داشته باشیم.

انواع صندوق های قابل معامله در بورس
صندوق قابل معامله در بورس یا ETF انواع متنوع دارد و در بازارهای مالی دنیا انواع مختلفی از آن وجود دارد. در بازار سرمایه ایران نیز برخی از این صندوقها وجود دارند. انتخاب نوع ETF به روحیه و انتظار سرمایهگذار بستگی دارد. در ادامه چند مورد از این صندوقهای قابل معامله در بورس را نام میبریم.
صندوق با درآمد ثابت
صندوق درآمد ثابت قابل معامله در بورس نیز نوعی از ETF است که در آن میزان و مقدار رشد مشخص شده است. به این معنی که اگر یک واحد از این صندوقها را بخرید، مقدار مشخصی درآمد کسب خواهید کرد و اگر بخواهید واحد خود را برای مدتزمانی کوتاه نگهدارید، بازدهی کوچکتر از بازدهی سالانه به دست میآورید. در این حالت صندوق ضامن اصل پول و سود شما است. در صندوق درآمد ثابت حداقل ۷۰ درصد از داراییها اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه هستند.
صندوق سهام
صندوق قابل معامله در بورس از نوع سهامی، همانطور که از نامش پیداست از تعدادی سهم مختلف تشکیل میشود. در این حالت نیز شرکت اصل پول شما را تضمین میکند اما اگر اصل پول تضمین شود، مدیریت صندوق ضامن زیان صندوق است نه سود آن. البته در برخی صندوقهای سهام این گونه نیست و سرمایهگذار هم در سود شریک است و هم در زیان. گفتنی است که ۷۰ درصد دارایی این صندوقها از سهام تشکیل میشود.
صندوق مختلط
صندوق مختلط، مخلوطی از دو حالت قبلی است. در حقیقت حداقل ۴۰ درصد از دارایی این صندوقها را سهام، حداقل ۴۰ درصد را اوراق با درآمد ثابت تشکیل میدهند. ۲۰ درصد باقیمانده را از بین سهام یا اوراق انتخاب میکنند.
صندوق بازار خارجی
به غیر از صندوق ETF بازار داخلی، در کشورهای دیگر صندوق بازار خارجی هم وجود دارد. به به عنوان مثال اگر بخواهید در بازار هلند سرمایهگذاری کنید. اما چیزی از وضعیت بازار هلند ندانید به جای استخدام مترجم یا ثبتنام در کلاس زبان هلندی، میتوانید از ETF بازار خارجی استفاده کنید.
صندوق ارز
بیشتر دارایی صندوق قابل معامله در بورس از نوع ارز را ارز تشکیل میدهد. استفاده این نوع صندوق بیشتر در بازار فارکس مرسوم است.
صندوق صنعتی
ETFهای صنعتی، نوعی از صندوقها هستند که همه سهمهای آن از یک صنعت خاص انتخاب میشوند مانند ETF صنعت فلزات.
صندوق کالایی
صندوق ETF کالایی به جای سهام و اوراق از کالا تشکیل میشوند. مثلا صندوق طلا، صندوق فلزات گرانبها، صندوق فلزات غیرگرانبها و … .
بیشتر بخوانید: صندوق کالایی چیست؟
تفاوت ETF با سایر صندوقها در چیست؟
مهمترین تفاوت صندوقهای ETF با صندوقهای سرمایهگذاری مشترک به شرح زیر است.
۱- سادگی و سهولت در سرمایهگذاری
۲- محاسبه لحظهای ارزش خالص داراییهای صندوق
۳- ارزانتر بودن نسبت به سایر صندوقها
۴- عدم پرداخت مالیات در خرید و فروشها
۵- دوره فعالیت این صندوقها نامحدود است و حداقل و حداکثری برای سرمایگذاری وجود ندارد.
۶- بازخرید واحدها در کوتاه مدت و بدون پرداخت جریمه امکانپذیر است.
مزایا و معایب صندوق قابل معامله
از آنجایی که صندوق های قابل معامله در بورس ETF ها شاخص را دنبال میکنند هزینه کمتری دارند که این هزینهها شامل هزینه عملیاتی و هزینه مدیریت صندوق میشوند. مزایای صندوق های etf دسترسی به سهام مختلف در صنایع مختلف، کمتر بودن نسبت هزینه و کارمزد کارگزاری و مدیریت ریسک از طریق متنوع سازی است. از معایب صندوق های etf میتوان به دو مورد اشاره کرد. اول این که ETF های با مدیریت فعال هزینه بالاتری دارند و دوم این که گاهی ممکن است عدم نقدشوندگی مانع انجام معاملات شود.
شرایط و نحوه خرید صندوقهای قابل معامله در بورس
• دریافت کد بورسی از یک کارگزاری اولین گام است.
• مرحله بعد شناسایی صندوق ETF مناسب با تحقیق و بررسی و دریافت مشاوره است.
• سومین گام، ثبت سفارش در سامانه معاملات آنلاین و خرید واحد صندوق مورد نظر است
• در نهایت هر زمان صلاح دانستید به همان روش که واحد را خریدید، بخش یا کل آن را بفروشید.
جمع بندی
با توجه به مطالب بیان شده در خصوص صندوق قابل معامله در بورس میتوان با بررسی بازده و ترکیب دارایی صندوقهای موجود در بازار بورس و اوراق بهادار به معامله آنها پرداخت. مجموعه کارگزاری آگاه در کنار ارائه صندوقهای سرمایهگذاری مختلف، صندوق سرمایهگذاری قابل معامله هستی بخش آگاه را که از نوع صندوقهای سرمایهگذاری در سهام است و اکثر وجوه خود را صرف خرید سهام و حقتقدم سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس میکند، برای سرمایهگذارانی که تمایل به سرمایهگذاری در این نوع صندوقها دارند، ارائه کرده است. نماد این صندوق در بورس «آگاس» بوده و برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این صندوق میتوانید به وبسایت آن به نشانی www.hbagahfund.com مراجعه فرمایید.
بازدیدها: 16,565
سید ایمان الطه
خیلی عالی
نیما یوسف زاده اوصالو
سلام.من که کد بورسی دارم آیا برای خرید واحدهای صندوق هستی بخش باید به سایت خود صندوق مراجعه کنم و ابتدا در این صندوق ثبت نام کنم وسپس ازطریق لینک خود صندوق اقدام به خرید (فروش) واحدها بکنم یا نه از طریق سایت معاملات آنلاین آسا ترید باید این کار رو انجام بدم؟ممنون میشم راهنماییم کنید
Agahinvest
با سلام و احترام
دوست عزیز صندوق هستی بخش آگاه نیازمند به کد بورسی است. شما پس از دریافت کد بورسی میتوانید در تایم معاملات از طریق سامانه معاملاتی خود اقدام به خرید و فروش آن نمایید.
ناصر
متاسفانه از توضیحی که دادید متوجه نشدم که آیا این ویژگی این نوع صندوق نسبت به صندوق های دیگر چه مزایا یا چه معایبی دارد
Agahinvest
با سلام و احترام
دوست عزیز،
صندوق های قابل معامله برای خرید و فروش نیازی به مراجعه حضوری ندارند و شما میتوانید براحتی از هرجا از طریق پنل معاملاتی خود واحدهای آن را ابطال کنید.
صادق
سلام، ضمن عرض خسته نباشید خدمت شما بزرگان
سوالی که ذهن منو درگیر کرده اینه که صندوق هستی بخش آگاه رو خریدن با خرید آگاس در پرتفو شخصی چه تفاوتی داره؟؟؟ فرض کنید تو پرتفومون آگاس داریم، و به هر دلیلی بازار ریخت و قفل صف فروش شد، و آگاس هم قفل صف فروش بشه، تکلیف چیه؟ درصورتیکه اگه صندوق هستی بخش آگاه رو خریده باشیم میایم و با قیمت ابطال روز باطل میکنیم، اما آگاس تو پرتفو قفل صف فروش بشه نمیتونیم بفروشیم، متضرر میشیم، لطفا دقیقا راهنمایی بفرمایید، متشکرم
Agahinvest
با سلام و احترام
دوست عزیز، صندوق هستی بخش آگاه(آگاس) از نوع قابل معامله بوده و دارای رکن بازارگردان است که به منظور جلوگیری از صف فروش یا خرید شدن واحدهای این صندوق فعالیت کرده و باعث نقدشوندگی هرچه بیشتر این صندوق میگردد.
عباس فاطمی
من می خوام وارد بورس شوم چکار کنم
Agahinvest
با سلام و احترام
دوست عزیز، پیش از اقدام به معامله توصیه میشود دانش خوود را در حوزه بازار سرمایه افزایش دهید. مطالعه مقالات و مشاهده ویدئوهای آموزشی در باشگاه مشتریان آگاه را به شما پیشنهاد میکنیم.
مهدی
سلام. برای خرید صندوق سرمایه گذاری یکم با نماد دارا یکم، باید از همون آیکن خرید و فروش آفلاین سامانه معاملاتی خودم ، سفارش گذاشت و خرید؟
Agahinvest
با سلام و احترام
دوست عزیز همانطور که در مقاله گفته شد، از طریق تمامی سامانههای آنلاین معاملاتی هر روز کاری از ساعت ۱۴ تا ۱۶ امکان سفارش گذاری وجود دارد.
Mahdi
سلام آقا تو رو خدا جواب منو بدید
من ۱ ماه پیش از همراه بانک ملت ۱۷۰ سهم etf دارا یکم خریدم در حالی که کد بورسی هم داشتم در اگاه
الان میخوام etf بیاد تو پرفایلم
چیکار کنم
Agahinvest
با سلام و احترام
دوست عزیز، شما میتوانید در بخش تغییر کارگزار ناظر در سامانه آساتریدر درخواست اضافه شدن این نماد را به پرتفوی خود بدهید.
نوری
سلام کدام سرمایه گذاری بهتر است؟?
اینکه ما سهام دار میزان بالایی از etfباشیم مثلا با ۱۰میلیون ۵۰۰تا سهم ۲۰هزار تومنی آگاس بخرم
یا مثلا ۱۰ سهم یک میلیونی صندوق سهامی مشترک آگاه؟???
?اساسا میشه در مورد قیمت صدور توصیح بفرمایین که چه نقشی داره
Agahinvest
با سلام و احترام
دوست عزیز، توجه به این موارد حائز اهمیت است که اساسا معاملات صندوق های etf به دلیل غیرحضوری بودن آن راحتتر است و محدودیت زمانی نیز برای ماندن در این صندوقها وجود ندارد در صورتی که صندوق های مبتنی بر صدور و ابطال مانند صندوق مشترک آگاه، نیاز به سرمایه گذاری حضوری داشته و ابطال زیر ۳ ماه همراه با جریمه خواهد بود که متناسب با مدت زمان از زمان صدور تا ابطال بر حسب درصدی از قیمت ابطال به سرمایه گذار تحمیل خواهد شد. از طرف دیگر صندوق مشترک آگاه چون صندوق قدیمی تری نسبت به آگاس است نرخ رشد بالاتری را میتوان از آن انتظار داشت.
بهنام ملکی
باسلام و احترام به طور مثال من ۵۰ میلیون تومن سرمایه دارم و میخوام حداقل ماهی ۴ میلیون تومن سود بهم بده شما چه صندوقی رو پیشنهاد میکنین و آیا همچین صندوقی هست ؟؟ممنون
Agahinvest
با سلام و احترام
دوست عزیز، افراد براساس اهداف سرمایه گذاری و میزان ریسک پذیری خود میتوانند صندوق های سرمایه گذاری مختلفی را انتخاب نمایند. در خصوص بازدهی صندوق ها نمیتوان پیش بینی نمود چون صندوق ها براساس ترکیب داراییشان بازدهی متفاوتی خواهند داشت. برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص مطالعه مقاله آموزش سایت فیپیران (fipiran) – بخش صندوق ها به شما پیشنهاد میشود.
دکتر رضا رضایی
سلام میخوام بدونم صندوق های درآمد ثابت حدودا چند درصد سود ماهیانه دارند؟
آیا از سود ماهیانه بانکی بیشتره؟
Agahinvest
باسلام و احترام؛
دوست عزیز، صندوق درآمد ثابت مانند صندوق همای آگاه پرداخت سود ماهانه دارد که در آخرین روز هر ماه به حساب سرمایه گذاران پرداخت می شود. به طور معمول صندوق همای آگاه ماهانه حدوداً ۱/۷% سود دارد. برای بازدهی سالانه معادل ۲۰ الی ۲۲ درصد برای این صندوق پیش بینی شده است که به طور معمول حداقل ۲ الی ۳ درصد بالاتر از سود تضمین شده بانکی است.
محمد عبداللهی
ثمره صندوق چی شد اطلاع رسانی کنید
Agahinvest
باسلام و احترام؛
دوست عزیز، کدام صندوق مورد سوال شما است ؟