تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری چیست ؟

در طول بیش از ۱ دهه فعالیت مدیریت دارایی آگاه و همکاری با هزاران سرمایه گذار، همواره با این سوالات مواجه شده‌ایم که « تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری چیست ؟»، «در سبدگردانی چه خدمات متفاوتی ارائه می‌شود؟» یا «سرمایه گذاری در صندوق ها بهتر است یا سبدگردانی اختصاصی؟»؛ در این مقاله سعی شده تا با مقایسه خدمات سبدگردانی و صندوق های سرمایه گذاری، تصویری شفاف‌تر و دقیق‌تر از این دو ابزار مالی برای علاقه‌مندان و سرمایه گذاران محترم ارائه شود.

حضور در بازار سرمایه به عنوان یکی از بازارهای جذاب برای سرمایه گذاری همواره مد نظر سرمایه گذاران است. با نگاهی به بازدهی این بازار در بلند مدت و مقایسه آن با سایر بازارها در ایران به ظرفیت بالای کسب سود در بازار سرمایه پی می بریم که این تفاوت در تصویر زیر به وضوح نمایان است:

حال سوال اینجاست که چطور در بازار سرمایه حضور داشته باشیم. دو گزینه کلی پیش روی ماست:

شاید دور از واقعیت نباشد اگر بگوییم ریسک مهم‌ترین فاکتور در هر سرمایه گذاری است. (با انواع ریسک سرمایه گذاری آشنا شوید) ممکن است به نظر برسد که بازده مهم‌ترین اصل سرمایه گذاری باشد ولی بازده خود تابعی از ریسک و میزان ریسک پذیری افراد است. به جرأت می‌توان گفت که قشر بزرگی از سرمایه گذاران نسبت به درجه ریسک‌پذیری خود آگاه نیستند یا اگر به لحاظ ذهنی از سطح ریسک‌پذیری خود مطلع باشند این تصور صرفاً تصوری شهودی است و ممکن است منطبق با واقعیت نباشد. در صندوق های سرمایه گذاری یک سبد برای تمامی سرمایه گذاران با درجات مختلف ریسک‌پذیری تشکیل می‌شود ولی در سرویس سبدگردانی اختصاصی ضمن اینکه سطح ریسک سرمایه گذار شناسایی می شود، برنامه ها و اهداف مالی او نیز به تفکیک هر شخص دریافت می گردد، سبدی متنوع از انواع اوراق بهادار اعم از سهام شرکت‌های ارزنده، اوراق با درآمد ثابت، اوراق مبتنی بر طلا و سایر اوراق کالایی برای ایشان تشکیل می شود به گونه ای که اهداف سرمایه گذار از طریق ایجاد یک پرتفوی اختصاصی محقق گردد. در سرویس سبدگردانی ترکیب پرتفوی یک جوان ۳۰ ساله مجرد و پرریسک و با سطح مالی متوسط که هیچ تجربه قبلی نداشته با یک فرد بازنشسته و با تجارب قبلی سرمایه گذاری و با ریسک کم و توان مالی بالا متفاوت خواهد بود و از آنجا که سطح ریسک این افراد، بازده مورد انتظار و نیازهای نقدینگی آن ها با هم یکسان نیست، ترکیب دارایی های پیشنهادی برای آن ها نیز متفاوت خواهد بود.

یکی از مشکلات سرمایه گذاران خصوصاً در مورد بازار سرمایه عدم آشنایی با این بازار و شناخت روندها و افق این بازار است. این مسئله تصمیم زمان ورود و خروج به بازار را برای ایشان دشوار می‌کند. از طرفی پایش تمام بازارها و جزئیات آن‌ها برای سرمایه گذاران امری زمان‌بر و دشوار است. به عنوان مثال بر اساس شرایط موجود و چشم انداز سال ۲۰۲۰ اقتصاد جهانی، موقعیت انگلستان در کشمکش برگزیت، جنگ تجاری امریکا و چین و شرایط خاص اقتصادی ایران ماه های پیش رو و سال میلادی بعد زمانهایی است که تصمیمات سرمایه گذاری در آن ها پیچیده است. در سبدگردانی اختصاصی این مشکل دیده شده و با بهره‌مندی از تیم ‌های متخصص تحلیل که به صورت مستمر در حال پایش بازارهای داخلی و خارجی هستند و اختصاص یک مشاور به هر سرمایه گذار عملاً این نگرانی برای سرمایه گذار برطرف خواهد شد؛ چرا که به صورت مستمر آماده پاسخگویی به سرمایه گذاران و رفع تمامی ابهامات ایشان هستند. از طرف دیگر در سبدگردانی اختصاصی به هر سرمایه گذار پنلی اختصاص داده می‌شود که ایشان می‌توانند از طریق این پنل به صورت آنلاین نظاره‌گر تغییرات سبد خود و خرید و فروش‌های سبد خود باشند که همچون امکانی در صندوق‌های سرمایه گذاری فراهم نیست.

یکی از مفاهیم پایه‌ای تئوری پورتفوی مدرن، تنوع دارایی هاست. ترکیب دارایی ها در صندوق های سرمایه گذاری و سبدگردانی از دیگر تفاوتهای موجود بین این دو ابزار مالی است. در ایران ساختار امید نامه صندوق ها به گونه‌ای است که عمده داراییهای صندوق‌ها یا در سهام، طلا، اوراق با درآمد ثابت و یا ترکیبی از سهام و اوراق است. در صندوق‌های سهام حداقل باید ۷۰ درصد پرتفوی در سهام باشد یا صندوق طلا طبق امیدنامه خود عمده دارایی خود را باید به طلا اختصاص دهد این درحالی است که در یک سال گذشته (اول مهرماه ۹۷ تا اول مهرماه ۹۸) طلا تقریباً ۸% بازده منفی ایجاد کرده است؛ لذا یک صندوق نمی‌تواند مناسب همه افراد باشد و از طرفی نیز این امکان در صندوق ها وجود ندارد که هر سرمایه گذار سبد مخصوص به خود را داشته باشد. در این خصوص دو راه وجود دارد: یکی اینکه شخص سرمایه گذار از این دانش برخوردار باشد که از طریق سرمایه گذاری در انواع مختلف صندوق ها ترکیب بهینه را ایجاد کند که این روش نیازمند تخصص، تجربه و دانش بالایی است و یا اینکه از طریق ایجاد یک سبد اختصاصی ترکیب بهینه را ایجاد نماید. سبدگردانی اختصاصی با ترکیب متنوعی از دارایی ها و انعطاف پذیری بالا برای تغییر وزن هرکدام از دارایی ها این امکان را برای سرمایه گذار فراهم می‌آورد که ریسک خود را تا حد مطلوبی کاهش دهد.

مشاوره سبدگردانی