مقایسه و توازن یکی از بهترین روش‌ها جهت شناخت برترین بستر سرمایه‌گذاری است. در مقایسه می‌توان ویژگی‌های چند زمینه را با زمینه‌های دیگر مطابقت داد و پس از سنجش، بهترین‌شان را انتخاب کرد. از این رو در این مطلب به مقایسه بازار بورس و ارزهای دیجیتال به لحاظ ریسک و بازدهی می‌پردازیم.
فهرست مطالب
معرفی بازار بورس و ارزهای دیجیتال
در ابتدا بگذارید با بررسی کلی این دو بازار دیدگاهی از کلیات هر کدام‌شان به دست آوریم تا هم پیش زمینه لازم و هم مقایسه بهتری از آن‌ها داشته باشیم.
۱- بورس – Bourse
بها بازار یا در اصطلاح فرانسوی «بورس – Bourse» به بستری گفته می‌شود که شامل چند زیر بازار است و در آن اشخاص حقیقی یا حقوقی می‌توانند به معاملات بپردازند. یکی از پرطرفدارترین زیربازارهای بورس که در ایران تقریبا مورد استفاده همگانی قرار می‌گیرد، بورس اوراق بهادار نام دارد. بازارهای زیر مجموعه بورس را در جدول زیر آورده‌ایم:
در سال‌های ۱۵۰۰ میلادی صرافان و معامله‌گران فرانسوی که در شهر بلژیک زندگی می‌کردند، مقابل خانه‌ی فردی به نام «واندر بورس» گرد هم می‌آمدند و به دادوستد کالا، ارز و اوراق بهادار مشغول می‌شدند. آن‌ها به دلیل مالکیت آن مکان به شخص واندر بورس نام او را به آن جا نسبت دادند. به مرور زمان که اجتماع آن‌ها گسترده شد؛ کلمه‌ی بورس به عنوان نام رسمی بازارهای مالی خاصی انتخاب شد.
در حال حاضر کلمه بورس به طور کلی در کشورمان به بازار سهام و اوراق بهادار اشاره می‌کند و اشخاص معاملات سهام را اغلب به عنوان فعالیت در بورس می‌شناسند. موضوعی که در این مقاله قصد بررسی آن را داریم نیز به همین بازار اشاره می‌کند. زیرا بورس ارز، تاکنون فعالیت رسمی در ایران نداشت و بورس کالا نیز ماهیت کاملاً متفاوتی نسبت به این مقوله دارد. از این رو در این فرصت قصد مقایسه بازار بورس و ارزهای دیجیتال به لحاظ ریسک و بازدهی را داریم.
۲- ارزهای دیجیتال – Crypto currency
ارز دیجیتال یا بهتر بگوییم رمزارز، به گونه‌ای از ارزها گفته می‌شود که ماهیت غیر فیزیکی دارند و در فضاهای ذخیره‌سازی افراد به عنوان یک اعتبار الکترونیکی قرار می‌گیرند. افراد مختلف می‌توانند با استفاده از سخت‌افزارهای خاصی به شبکه هرکدام از آن‌ها متصل شوند و اقدام به پردازشی به نام «استخراج – Mining» کنند تا بخشی از آن‌ها را مالک شوند و به درآمد برسند.
رمزارزها که به عنوان ارز دیجیتال نیز شناخته می‌شوند؛ با توجه به حجم خاصی ایجاد می‌شوند و تعداد محدودی دارند. این به آن معناست که برای مثال رمزارزی به نام A با حجم ۲۰ میلیون واحد ایجاد و به جامعه معرفی می‌شود. سپس افراد می‌توانند با استفاده از دستگاههای خاصی به Mining مشغول شوند و به اندازه استخراجی که می‌کنند بخشی از آن ۲۰ میلیون واحد را مالک شوند. پس از به اتمام رسیدن واحدهای قابل استخراج یک رمزارز، امکان استخراج آن کاملا متوقف می‌شود و افراد می‌توانند تنها از طریق معاملات به آن‌ها دسترسی داشته باشند.
رمزارزها از نظر مالکیت اصلی به هیچ شخص خاصی اشاره نمی‌کنند و هر فرد با توجه به در دست داشتن واحدی از آن‌ها می‌تواند مالکیت واحدهای خود را بپذیرد. اگر بخواهیم معروف‌ترین‌شان را نام ببریم می‌توانیم به بیت کوین، اتریوم، دوج کوین و… اشاره کنیم.
مقایسه بازار بورس و ارزهای دیجیتال
تا این بخش از مقاله احتمالاً نسبت به بسترهایی که قصد مقایسه‌شان را داریم اطلاعات اصلی را به دست آوردید. حال قصد داریم این دو بستر را از دو جنبه اساسی و مهم که مد نظر هر سرمایه‌گذار است مقایسه کنیم یعنی مقایسه بازار بورس و ارزهای دیجیتال به لحاظ ریسک و بازدهی:
دو فاکتور نامبرده مهمترین پارامترهایی هستند که می‌توان با استناد به نتایج آن‌ها، به مقایسه دو یا چند بازار مختلف پرداخت. مقایسه با دو فاکتور ریسک و بازدهی جهت انتخاب یک بازار، می‌تواند به سرمایه‌گذاران دید بهتری برای تصمیم‌گیری دهد. به همین دلیل ما در این مقاله به بررسی و مقایسه بازار بورس و ارزهای دیجیتال به لحاظ ریسک و بازدهی پرداختیم. گفتنی است که بورس نسبت به بازار رمزارزها بستر کمریسکتر و نظارت قانونی دارد و با دید میان‌مدت یا بلند مدت، می‌توان در آن بازدهی خوبی نیز به دست آورد. در مقابل بازار ارزهای دیجیتال، بازار پرریسکی است که بازدهی سرمایه در آن به سرعت عمل و اهداف کوتاه مدت مرتبط است. در واقع کسب بازدهی در این بازار زمانی ممکن است که معاملات آن در کشور شخص سرمایه‌گذار قانونی باشد و انجام معاملات با سرعت بیشتری انجام شود.
ریسک – Risk
ریسک به معنای عدم اطمینان یا آگاهی از نتیجه یک عمل است. وقتی این تعریف را از دیدگاه سرمایه‌گذاری بررسی می‌کنیم به تعریف میزان خطراتی خواهیم رسید که یک سرمایه‌گذار ممکن است هنگام فعالیت خود در یک بازار مالی تجربه کند. این گونه خطرات اغلب به از دست دادن بخشی از سرمایه یا کل آن منجر می‌شود و باعث ورشکستگی شخص می‌شوند. حال میزان این خطرات هنگام فعالیت در بورس یا رمزارزها چگونه است؟ برای پاسخ به این سوال اجازه دهید بررسی جداگانه‌ای بر این دو بستر داشته باشیم.
۱- ریسک در بورس
در ادامه مقایسه بازار بورس و ارزهای دیجیتال به لحاظ ریسک و بازدهی، به بررسی ریسک در بورس می‌رسیم. بورس سهام، یک بازار تکامل یافته است که بیش از یک قرن تجربه‌های افراد مختلف در سراسر جهان را در ضمیمه خود دارد. همان‌طور که قبلا به آن اشاره کردیم حدود اوایل قرن پانزدهم میلادی اولین بازار بورس شکل گرفت و تا به امروز شعبه‌های بسیاری در زمینه‌های مختلف آن در حال فعالیت هستند. این امر موجب به وجود آمدن امکانات، ابزارها و سیستم‌های حرفه‌ای شد تا موضوع «ریسک و خطر» به کمترین میزان خود برسد و در مقابل نیز از سودهای یکشبه بدون تلاش جلوگیری شود. دو عدد از ابزارهایی که در بورس، میزان ریسک را به پایین‌ترین حد می‌رسانند، «دامنه‌ی نوسان» و «حجم مبنا» نام دارند که میزان افت یا رشد یک نماد را با آنالیز دقیق کنترل می‌کنند.
۲- ریسک در رمزارزها
فعالیت رسمی سیستم رمز ارزها به سال ۲۰۰۹ میلادی باز می‌گردد که توسط بیت کوین آغاز شد و پس از آن دیگر ارزها به همین منوال تاسیس شدند. رمزارزها توسط اشخاص مختلف زیادی پشتیبانی شدند و رشد کردند. افت قیمتی‌شان را نیز میزان پشتیبانی شدن‌شان تعیین می‌کند. رمزارزها سیستم تقریباً یکپارچه‌ای دارند و توسط تیم‌های کوچک تاسیس می‌شوند که ارزهای ساخته شده خود را پشتیبانی می‌کنند. به همین دلیل رمزارزها هیچ‌گونه امکانات کنترل کننده برای دامنه نوسان ندارند و این امر ریسک‌پذیری‌شان را به مراتب افزایش می‌دهد. برای مثال: در بازار بورس، افت یا رشد یک نماد تا حد خاصی ادامه می‌یابد و سپس متوقف می‌شود. اما در بازار رمزارزها، هرگز این گونه نیست و ممکن است یک رمزارز یکشبه ۱۰% رشد و به همین ترتیب ۳۰% افت کند.
بازدهی – راندمان
بازدهی در مقابل ریسک قرار می‌گیرد که در ترمینولوژی اقتصادی به معنای اثربخشی یک فعالیت است. اگر از دیدگاه سرمایه‌گذاری به این واژه توجه کنیم؛ به تعریف میزان کسب سود بابت فعالیت در یک بازار خواهیم رسید. این کسب سود می‌تواند از روش افزایش سرمایه اثربخشی خود را به شخص نشان دهد. اما بازدهی در این دو بازار چگونه است؟
۱- بازدهی در بورس
از جهت توجه به امکانات یا ابزارهایی که در این بازار به معرفی‌شان پرداختیم، بازدهی در بورس موضوعی نسبی است. این نسبی بودن به شرایط یا دیدگاه یک سرمایه‌گذار بستگی دارد. اگر بخواهیم بورس سهام را از دیدگاه بازدهی بسنجیم، در ابتدا لازم است به اهداف یک شخص فعال در آن نگاه کنیم؛ چرا که بورس اساسا یک بستر بلند‌مدت است. در نتیجه‌ای کلی می‌توان میزان بازدهی فعالیت در بازار بورس را به میزان مدت اهداف یا چشم‌انداز سرمایه‌گذار نسبت داد. یک دیدگاه بلند مدت هنگام فعالیت در بورس، می‌تواند اثربخشی مناسبی داشته باشد و به عنوان یک شیوه مناسب مورد استفاده قرار بگیرد. از سویی دیگر بازدهی بازار بورس ارتباط بسیاری با شرایط و تحلیل دقیق شخص نیز نیاز دارد. این تحلیل‌ها به دو دسته بنیادی و تکنیکال تقسیم‌بندی می‌شوند و هر کدام توسط شیوه‌ای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند.
۲- بازدهی در رمزارزها
در بررسی و مقایسه بازار بورس و ارزهای دیجیتال به لحاظ ریسک و بازدهی، می‌توان گفت که بازدهی رمزارزها نیز از قضیه تحلیل خارج نیست. اما ابزاری به نام دامنه نوسان جهت محدود کردن رشد یا افت قیمت یک رمزارز وجود ندارد. این موضوع به معنای بازدهی سرمایه بدون در نظر گرفتن مدت اهداف است. یک فرد فعال در حوزه رمزارز هنگام فعالیت در این بستر، ممکن است به دلیل نبود کنترل دامنه نوسان، بازدهی نسبتاً بیشتری نسبت به بورس مشاهده کند. اما به همین ترتیب نیز ریسک نسبتاً بزرگتری را پیش رو دارد.
اما از دیدگاه تحلیل، رشد یا افت قیمتی یک رمزارز به موارد بی‌شماری وابسته است که مهمترین آن‌ها میزان ساپورت اشخاص مختلف از معاملات آن‌هاست. در صورتی که یک شرکت جهت فروش محصولات خود گزینه پرداخت با رمزارز خاصی را فعال کند، قیمت آن رمزارز به همین دلیل رشد خواهد کرد و در صورتی که از این تصمیم صرف نظر کند، عکس این قضیه رخ خواهد داد. نوعی از این اتفاق اواسط سال ۲۰۲۱ میلادی در شرکت «تسلا موتورز» رخ داد و باعث افت قابل توجه قیمت بیت کوین شد.
کلام آخر
مقایسه با دو فاکتور ریسک و بازدهی جهت انتخاب یک بازار، می‌تواند به سرمایه‌گذاران دید بهتری برای تصمیم‌گیری دهد. به همین دلیل ما در این مقاله به بررسی و مقایسه بازار بورس و ارزهای دیجیتال به لحاظ ریسک و بازدهی پرداختیم. گفتنی است که بورس نسبت به بازار رمزارزها بستر کمریسکتر و نظارت قانونی دارد و با دید میان‌مدت یا بلند مدت، می‌توان در آن بازدهی خوبی نیز به دست آورد. در مقابل بازار ارزهای دیجیتال، بازار پرریسکی است که بازدهی سرمایه در آن به سرعت عمل و اهداف کوتاه مدت مرتبط است. در واقع کسب بازدهی در این بازار زمانی ممکن است که معاملات آن در کشور شخص سرمایه‌گذار قانونی باشد و انجام معاملات با سرعت بیشتری انجام شود.
نظری ثبت نشده است