یکی از مهارت‌های مهم برای تبدیل شدن به یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای، توانایی مدیریت سرمایه است. یکی از روش‌های مدیریت سرمایه، این است که همه تخم‌مرغ‌هایتان را در یک سبد نگذارید و سرمایه خود را تقسیم‌بندی کنید تا مدیریت آن راحت‌تر شود. این روش در بازار بورس، به تشکیل سبد سهام معروف است. به طور کلی سبد سهام، کمک شایانی به کاهش ریسک و افزایش بازدهی سرمایه‌گذاری می‌کند. در این مطلب مدل‌های مختلف تشکیل سبد سرمایه‌گذاری را برای شما توضیح خواهیم داد تا سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌ای را تجربه کنید.
فهرست مطالب
سبد سرمایه‌گذاری چیست؟
ما برای به دست آورن پول و سرمایه در زندگی، با سختی‌ها و مشکلات بسیاری روبه‌رو هستیم. به تعبیری ما پول را به راحتی به دست نمی‌آوریم تا به راحتی از دست بدهیم. نکته دوم این که سرمایه‌گذاری بالذات، با ریسک از دست دادن سرمایه همراه است و بازار بورس نیز از این قاعده مستثنی نیست. با این مقدمه نتیجه می‌گیریم که نمی‌توان سرمایه‌ای را که به سختی به دست آوردیم در بازاری که با ریسک همراه است بدون علم و مهارت وارد کنیم و انتظار نتیجه مثبت داشته باشیم. تنها داشتن سرمایه و اقدام به خرید و فروش برای کسب سود در این بازار کافی نیست.
یکی از اقداماتی که برای بهره‌وری بیشتر در این بازار می‌توانیم انجام دهیم، تشکیل سبد سهام است. دقت داشته باشید که داشتن ترکیب بهینه‌‌ای از انواع مختلف دارایی‌ها، هم نیازمند صرف زمان است و هم به تحقیق و مطالعه بسیار احتیاج دارد. در این رابطه روش‌های متفاوت و متعددی وجود دارد که باعث می‌شود، سبدهای سرمایه‌گذاری مختلفی تعریف شوند. به عنوان مثال می‌توان سبد سهامی متناسب با میزان ریسکپذیری اشخاص تعریف کرد؛ زیرا همان طور که گفتیم ماهیت تشکیل سبد سهام، ایجاد روشی برای کنترل و کاهش ریسکهای بازار بورس و مدیریت دارایی است. در ادامه انواع سبد سهام موجود در بازار را شرح می‌دهیم.
آشنایی با انواع سبد سهام
۱/ سبد تهاجمی (Aggressive Portfolio)
همان‌طور که از نام این نوع سبد می‌توان حدس زد، این سبد شامل سهم‌هایی با ریسک و بازدهی بالا است. به این دلیل به آن سبد تهاجمی می‌‌گویند که سرمایه‌گذار در این حالت می‌کوشد تا بازدهی بالاتری را به دست آورد و به همین خاطر سهم‌هایی را انتخاب می‌کند که ریسک بالایی دارند. سهام‌هایی با ریسکهای سیستماتیک، نوسانات قیمتی بالا، شرکت‌هایی که به طور معمول در آستانه رشد خود هستند و پیش‌بینی رشد بالایی در آینده دارند، این نوع سبد را تشکیل می‌دهند. به تعبیر دیگر سهام سبد تهاجمی، معمولا دارای ضریب بتای بالا و در نتیجه اثرپذیری بیشتر از نوسانات بازار است. مثلا ضریب بتای یک سهمی ۲ است، پس انتظار می‌رود که ۲ برابر میانگین حرکات بازار، تحرک قیمتی داشته باشد.
در سبد تهاجمی مدیریت بهینه ریسک حرف اول را می‌زند. کنترل زیان‌های احتمالی و همچنین شناسایی به موقع سودهای کسب شده، ویژگی منحصر به فرد سرمایه‌گذاران تهاجمی است. عموما سرمایه‌گذاری در سهم‌هایی با ریسک بالا، توسط افراد خاصی انجام می‌شود که ریسک ناشناخته بودن و نوپایی کسب و کارها را می‌پذیرند اما برای کنترل ریسک، می‌توان بخشی از سرمایه خود را نیز به سهام کم ریسک یا دارایی‌های با درآمد ثابت اختصاص داد.
۲/ سبد تدافعی (Defensive Portfolio)
در سبد تدافعی معمولا سهم‌هایی وجود دارد که بتای چندان بالایی ندارند. این گونه سهم‌ها، با نوسانات شدید بازار دچار هیجان نمی‌شوند و به تعبیری ایزوله هستند. این سبد برای افرادی که دارای ریسکپذیری پایینی هستند، مناسب است. سهم‌های این سبد در شرایط خوب یا بد بازار، معمولا خوب عمل می‌کنند. سود زیادی را شامل حال سرمایه‌گذار نمی‌کنند اما او را دچار ضرر زیاد هم نمی‌کنند.
سهام سبد تدافعی همان‌طور که در برابر افت شدید بازار مصون است، با آهنگ رشد بازار نیز هماهنگ نیستند و به همین دلیل سرمایه‌گذاران هیجانی که سودای یک شبه پولدار شدن را دارند به سمت تشکیل چنین سبدهایی نمی‌روند. این سهم‌ها در بلند مدت بازدهی خوبی را نصیب سرمایه‌گذار می‌کنند. در واقع با خرید سهام محتاطانه و دفاعی، از ضرر و زیان‌های شدید و ناگهانی بازار در امان هستیم و با صبر کردن، به سود خوبی هم خواهیم رسید.
معمولا سهام این سبد متعلق به شرکت‌های تولیدی است. شرکت‌هایی که محصولات‌شان نیاز اساسی اقتصاد هستند و تقاضا برای آن‌ها زیاد و ثابت است. این ویژگی سبب می‌شود که این گروه از شرکت‌ها با نوسانات اقتصاد دچار بحران نشوند و حاشیه امنیت خود را حفظ کنند. لیست شرکت‌هایی که دارای این گونه سهام هستند در اینترنت موجود است. با یک جستجوی ساده می‌توانید آن‌ها را شناسایی و سهم‌شان را خریداری کنید.
گفتنی است افرادی که تمایل به تشکیل سبد تدافعی دارند، باید سهام شرکت‌هایی که از نظر وضعیت بنیادی، قوی هستند را خریداری کنند. همچنین شرکت‌های کالا و خدمات‌محور، سود نقدی سالانه خوبی را به سرمایه‌گذاران‌شان اختصاص می‌دهند.
۳/ سبد درآمدی (Income Portfolio)
سبد درآمدی دارای ریسک و بازدهی پایین است و بر شرکت‌هایی تمرکز دارد که سود سالانه پرداخت می‌کنند. به تعبیر دیگر برای تشکیل چنین سبدی باید به دنبال سهام شرکتی بگردید که به رغم افت قیمتی، دارای سیاست تقسیم سود سالانه به میزان خوب و بالا است.
شرکت‌هایی با رشد کم یا متوسط در این دسته قرار می‌گیرند. هدف از داشتن یک سبد سهام مبتنی بر سود سهام، تشکیل یک جریان نقدی مثبت برای سرمایه‌گذار است. بر همین اساس سهام سبد درآمدی می‌تواند با سبد دفاعی یکسان باشد، زیرا هر دو سبد مناسب افرادی است که ریسک‌گریز هستند.
سهام هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری و تأمین مالی املاک و مستغلات نمونه‌های مناسبی برای این نوع سبد هستند زیرا این گروه از شرکت‌ها از بهترین نمونه‌های سازنده جریان نقدی درآمدی هستند و به علت وضعیت مالیاتی مناسب‌شان، بخش عمده‌ای از سود خود را به صورت نقدی به سرمایه‌گذاران اختصاص می‌دهند.
نکته دیگر این که از الزامات سبد سهام درآمدی، وجود جریان نقدی مثبت برای سرمایه‌گذار است. بنابراین اشخاصی که به دنبال یک منبع درآمد بادوام، ثابت و مطمئن هستند، می‌توانند به تشکیل سبد درآمدی فکر کنند.
۴/ سبد سوداگرانه ( Speculative Portfolio )
این سبد که به سبد سفته‌بازان مشهور است، دارای ریسک بسیار زیادی است. در این نوع سبد نیز سرمایه‌گذار ریسک بالاتری را به امید سود بالاتر متقبل می‌شود. در واقع هدف این سبد، سهم‌های نوسانی است.
همواره توصیه متخصصان مالی این است که بیش از ۱۰ درصد از سرمایه خود را به سهام‌های پرریسک اختصاص ندهید اما سرمایه‌گذاران سوداگرانه بیش از این میزان را در سبد خود قرار می‌دهند. به اعتقاد آن‌ها، انتخاب یک سهم درست در سبد می‌تواند سود زیادی را در زمان کوتاهی داشته باشد و ضررهای احتمالی را جبران کند. گرچه، این نوع از سرمایه‌گذاری، نمی‌تواند در رده سرمایه‌گذاری‌های اصولی و با قاعده قرار گیرد و بیشتر بر اساس شایعات است و کافی است یک انتخاب اشتباه صورت بگیرد تا فرد در این قمار بازنده باشد؛ اما باید گفت هر چه تجربه افراد در معامله و بازار بیشتر باشد ،در گرداندن سبد سوداگرانه موفق‌تر هستند.
۵/ سبد هیبریدی، ترکیبی (The Hybrid Portfolio)
در سبد هیبریدی به غیر از سهام، اقلام دیگری چون صندوق های سرمایه گذاری، اوراق مشارکت، اوراق بدهی و حتی محصولات هنری نیز حضور دارند. در واقع سبد هیبریدی، ترکیبی از فعالیت اقتصادی در اوراق قرضه بورس‌های کالایی، املاک و مستغلات و سرمایه‌گذاری‌های هنری است. در تشکیل این سبد می‌توان انعطاف‌پذیری زیادی به خرج داد و دارایی‌های متفاوتی را در آن قرار داد. تنوع زیاد در دارایی‌های این سبد سبب می‌شود که در صورتی که یکی از آن‌ها دچار زیان شود، سود و بازدهی سایر سهام و اوراق، ضرر آن دارایی را جبران کنند. لذا سبد ترکیبی دارای سود و بازدهی متغیر است.
یکی از استراتژی‌های سودمند در چنین سبدهایی، خرید اوراق قرضه با سررسیدهای متفاوت و یا قرار دادن ترکیبی از اقلام گفته شده با نسبت‌های ثابت در سبد سهام است. البته بهتر است که اقلام تشکیل‌دهنده چنین سبدی، همبستگی منفی نسبت به همدیگر داشته باشند. یعنی اگر سهمی در یک بازه زمانی منفی است، روند باقی سهم‌ها و دارایی‌ها مثبت باشد.
کلام آخر
در بازار بورس سبدهای مختلفی وجود دارد و اصول تشکیل سبدها با یکدیگر متفاوت است. تشکیل سبد سهام نیاز به بررسی دقیق بازار و تجربه و خودشناسی دارد زیرا برخی از سبدها بر اساس ماهیت ریسکپذیری یا ریسک‌گریزی سرمایه‌گذار تعریف می‌شوند. به عنوان مثال سبد تهاجمی، روحیه ریسکپذیری بالای سرمایه‌گذار را می‌طلبد و در مقابل سبد تدافعی، مناسب افراد ریسک‌گریز است. به غیر از سبد تهاجمی و تدافعی، سه مدل سبد سهام دیگر با نام‌های سبد سوداگرانه، درآمدی و ترکیبی را نیز معرفی کردیم. امید است با شناخت مدل‌های مختلف تشکیل سبد سهام، تجربه لذت‌بخشی از سرمایه‌گذاری در بورس را برای خود رقم بزنید.
نظری ثبت نشده است