یکی از بازارهای فعال در بازار بورس ایران بازار بورس کالایی است. ابزارهای مالی مختلفی در این بازار مورد معامله قرار میگیرند. کالاهایی همچون محصولات صنعتی و معدنی، نفت و پتروشیمی، محصولات کشاورزی و … در این بازار معامله میشوند. گواهی سپرده کالا نیز یکی از ابزارهای مالی جدید است که سبب افزایش شفافیت قیمت کالاها در بازارهای اختصاصی آنها میشود. طلا به عنوان یکی از تأثیرگذارترین کالاها در بازارهای مالی مورد توجه بسیاری از افراد است؛ بنابراین برای کشف درست قیمت این فلز گرانبها، سکه طلا به عنوان یکی از کالاهای مهم در بازار بورس کالا معامله میشود که در قالب معاملات گواهی سپرده کالایی است. در ادامه به توضیح گواهی سپرده سکه طلا و موارد مرتبط با آن میپردازیم.
گواهی سپرده سکه طلا
بهطور کلی براساس دستورالعمل بورس کالا، گواهی سپرده کالایی «ورقه بهاداری است که به موجب این دستورالعمل صادر میشود و مؤید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالای سپرده شده در انبار است و پشتوانه آن قبض انباری است که توسط انباردار صادر میشود.» بهطور سادهتر میتوان گفت که گواهی سپرده کالا اوراق بهاداری است که صاحب آن مالک کالای تعیین شده است. گواهی سپرده کالا یکی از ابزارهای مالی در بازار سرمایه است و انواع مختلفی دارد.
از اسفند ماه سال ۱۳۹۴ ابزار گواهی سپرده سکه طلا به بازار بورس ایران معرفی شد که این امکان را به دارندگان سکههای طلا داد تا بتوانند با تحویل سکههای خود گواهی سپرده دریافت کنند. انبارهای معرفی شده توسط بورس کالا وجود دارد که افراد میتوانند سکههای خود را در آنجا به امانت بگذارند. انبار مورد نظر نیز براساس قوانین تعیین شده و استانداردهای لازم ابتدا اصالت سکه را تأیید کرده و سپس سکه را از دارنده تحویل میگیرد.گواهیهای سپرده سکه طلا امکان انتقال به غیر را ندارند و تنها به نام صاحب سکه ثبت میشوند؛ بنابراین نگرانی بابت گم شدن اوراق وجود ندارد.
مزایای خرید گواهی سکه طلا
خرید گواهیهای سپرده سکه طلا نسبت به نگهداری فیزیکی طلا و سکه مزیت بسیاری دارد. از جمله این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- معاف از مالیات در معامله
- کارمزد کمتر
- عدم نیاز به مراجعه حضوری و نگهداری فیزیکی سکه طلا
- نقدشوندگی بیشتر
- کاهش ریسک دزدیده شدن طلا
- قابلیت وثیقه گذاشتن گواهی جهت دریافت تسهیلات
ویژگیهای گواهی سکه طلا
سازمان بورس کالا قوانین و مقرراتی را برای معاملات گواهیهای سپرده سکه طلا تعیین کرده است. این قوانین شامل موراد زیر است:
- افراد متقاضی دریافت گواهی سکه طلا میتوانند به سایت tsetmc.ir مراجعه کرده و کلمه سکه را جستجو کنند و براساس قیمت و زمان مدنظر اوراق را خریداری نمایند. گواهیهای سکه با نمادهای زیر قابل معامله هستند:
- سکه۹۸۱۲-۰۳: سکه تمام بهار تحویل ۱ روزه سامان
- سکه۹۹۱۲پ۰۴: سکه تمام بهار تحویل ۱ روزه صادرات
- سکه۰۱۱۲پ۰۳: سکه تمام بهار تحویل ۱ روزه سامان
- سکه۰۰۱۲پ۰۱: سکه تمام بهار تحویلی ۱ روزه رفاه
- سکه۰۰۱۱پ۰۲: سکه تمام بهار تحویلی ۱ روزه ملت
- توجه به این نکته ضروری است که هر برگه گواهی سپرده سکه طلا معادل ۱۰ واحد معاملاتی است؛ بنابراین قیمت نشان داده شده در تابلوی معاملات یکدهم قیمت یک سکه تمام بهار آزادی است. این موضوع بدین معنی است که برای خرید یک سکه کامل باید ۱۰ واحد ثبت شود.
- زمان معاملات گواهی سکه طلا در بازار بورس کالا از ساعت ۱۳ تا ۱۵:۳۰ روزهای کاری و زمان پیش گشایش نیز از ساعت ۱۲:۳۰ تا ۱۳ است.
- کارمزد معاملات گواهی سپرده کالایی سکه طلا برای خریدوفروش هرکدام ۰/۰۰۱۲۵ ریال است. هنگام تحویل هر سکه نیز مبلغ ۲۰،۰۰۰ ریال بابت کارشناسی سکه دریافت میشود. همچنین کارمزد انبارداری به ازای هر سکه در روز ۷۰۰ ریال است.
- دامنه نوسان گواهی سکه طلا نیز در هر روز معاملاتی بین ۱۰+ تا ۱۰- است
نحوه معامله گواهی سپرده سکه طلا
۱- حضوری
برای خرید گواهی سپرده کالایی سکه طلا لازم است ابتدا فرد به خزانه بانک مورد نظر مراجعه کرده و سکه طلا را تحویل داده و گواهی سپرده سکه طلای خود را تحویل بگیرد. پس از یک روز کاری قبض انبار به نام فرد صادر میشود. نوع سکه مورد پذیرش انبار سکه تمام بهار آزادی با عیار ۹۰۰ و وزن ۸/۱۳۳ گرم است. درصورتیکه فرد بخواهد گواهی سپرده سکه خود را به فروش برساند، میتواند با مراجعه به شعب کارگزاری بهصورت حضوری و یا با استفاده از سامانههای معاملاتی کارگزاری بهصورت آنلاین گواهی سپرده خود را به فروش برساند.
۲- آنلاین
برای خرید و فروش آنلاین گواهیهای سکه طلا لازم است ابتدا اقدام به دریافت کد بورسی کنید. برای این کار میتوانید به سامانه آگاه اکسپرس به نشانی www.ex.agah.com مراجعه کرده و پس از ثبتنام با به همراه داشتن اصل شناسنامه و کارت ملی به شعب کارگزاری آگاه یا دفاتر منتخب پیشخوان جهت احراز هویت مراجعه فرمایید.
پس از اخد کد بورسی، با ورود به سامانه معاملاتی خود، با سرچ گواهی سکه مورد نظر میتوانید اقدام به خرید و فروش آن نمایید.
در صورتی که فردی نیز تنها گواهی سپرده سکه طلا را خریداری نماید براساس نام نماد بانکی که گواهی سپرده را خرید کرده است، سکه در انبار خزانه بانک مورد نظر نگهداری میشود.
همچنین فرد میتواند از یک روز پس از خرید گواهی سپرده سکه طلای خود از بورس کالا، به خزانه بانک مورد نظر مراجعه کرده و با ارائه گواهی سپرده، سکه طلای خود را تحویل بگیرد. ساعت کاری انبارهای سکه طلا از ساعت ۸ صبح تا ۱۶ بعدازظهر است.
انبارهای سکه طلا
اکنون چهار انبار به عنوان انبار خزانه نگهداری سکه طلا در بورس کالا پذیرفته شدهاند:
- خزانه پردیس بانک رفاه کارگران
- خزانه بانک سامان
- خزانه زرین سپهر بانک صادرات ایران
- خزانه بانک ملت
کلام آخر
همانطور که میدانیم بازار سرمایه ایران چندین بازار مختلف دارد که بازار بورس کالا یکی از بازارهای مهم است. در این بازار کالاهای مشخصی در قالب قراردادهای مختلف معامله میشوند. گواهی سپرده کالایی نوعی ابزار مالی و قرارداد معاملاتی است که در این بازار وجود دارد. به دلیل با ارزش بودن سکه طلا و شفافسازی معاملات، گواهی سپرده کالایی سکه طلا نیز در این بازار مورد معامله قرار میگیرد. افراد میتوانند از طریق بازار بورس گواهی سپرده سکه طلا را خریداری کرده و یا این اوراق را در بازار به فروش رسانده و یا تا زمان سررسید آن صبر کرده و سکه طلا را بهصورت فیزیکی تحویل بگیرند.
[views id=”10347″]
سلام و درود ، میخواستم بدونم اگر کد بورسی نداشته باشیم آیا باز هم میتوانیم سکه فیزیکی به انبار بانک رفاه تحویل بدهیم و گواهی سپرده سکه بگیریم ؟ آیا در این حالت گواهی سپرده کاغذی تحویل میگردد ؟
باسلام و احترام؛
دوست عزیز، گواهی سپرده کاغذی از سمت بانک ارائه می شود ولی در نهایت برای ثبت گواهی سپرده یا معامله آنها به کد بورسی نیاز دارید.
باسلام
ممکنه بفرمایید چرا برای اوراق سپرده طلا سررسید منظور شده؟
باسلام و احترام؛
دوست عزیز، در بازار اوراق سپردهی طلا همانند بازار گواهی سپردهی سکه، به ازای کلیهی اوراق قابل معامله در بازار، سپردهی طلایی فیزیکی نزد بانک قرار داده شده و در انبار بانک نگه داری میشود که به منظور سهولت و امنیت در نگه داری، معاملات آن به صورت داد و ستد گواهی سپرده صورت میگیرد، ولیکن، در صورت تمایل مالکین اوراق گواهی سپرده، اصل فیزیکی سپردهی طلا نیز قابل دریافت است. در این شرایط بانک مورد نظر برای مدیریت دخایر طلا و همچنین نظم بخشیدن به مراجعات مالکین برای دریافت طلا، در هنگام صدور اوراق گواهی سپرده طلا اقدام به ذکر تاریخ سررسید بر روی آنها میکند.
درواقع تاریخ سررسید هر گواهی سپرده، تاریخی است که مالک آن میتواند با مراجعه به بانک اصل فیزیکی سپرده خود را دریافت کند.
خوب و عالیه
جالب است