سود با سرمایه رابطه مستقیمی دارد به عبارت دیگر؛ با سرمایه بیشتر، سودی بیشتر نیز می‌توان به دست آورد. با سرمایه‌گذاری بیشتر در گزینه‌های مختلف، افراد می‌توانند بازدهی‌های بالایی را نیز به دست آوردند. اما روش‌هایی نیز وجود دارد که بتوان با سرمایه کم، سودهای فراوانی را ایجاد کرد. یکی از ابزارهایی که در سرمایه‌گذاری از آن استفاده می‌شود و می‌توان بازدهی سرمایه‌گذاری را بیشتر کرد، اهرم‌های مالی است. اهرم‌ها ابزارهایی هستند که سرمایه اصلی را در دوره زمانی مشخص افزایش داده که سبب افزایش بازدهی نیز می‌شود. در این میان شرکت‌هایی نیز وجود دارند که از اهرم‌ها برای تأمین مالی خود استفاده می‌کنند. در این مطلب به تعریف انواع اهرم‌ها و شرکت‌های اهرمی می‌پردازیم.
فهرست مطالب
اهرم مالی چیست؟
همان طور که در مقاله «اهرم مالی چیست؟ و بررسی کاربرد آن در بورس» توضیح دادیم، اهرم مالی یا Leverage، ابزاری برای افزایش سود سرمایه‌گذاری است. افراد می‌توانند با استفاده از اهرم‌ها و ایجاد قرض؛ بدون سرمایه بیشتر، فعالیت‌های مالی خود را افزایش دهند. این ابزارها به افراد اجازه استفاده بیشتر از موقعیت‌های سرمایه‌گذاری در بازار را می‌دهد. اما توجه به این نکته نیز ضروری است که اهرم‌ها، ریسک سرمایه‌گذاری را نیز افزایش می‌دهند. به عبارت دیگر، در صورتی که از اهرم‌ها در سرمایه‌گذاری استفاده شود، با این که فرصت‌های سودآوری افزایش می‌یابد، از دست رفتن سرمایه اولیه و ضرر نیز بسیار بیشتر از حالتی خواهد بود که اهرم استفاده نشده و تنها سرمایه اولیه سرمایه‌گذاری شود.
برای نمونه دریافت وام و قرض برای خرید زمین و ملک یکی از روش‌های استفاده از اهرم است. افراد وام دریافت می‌کنند تا میزان سرمایه خود را افزایش دهند و با امید افزایش یافتن دارایی که قصد خرید آن را دارند، خود را در مقابل ریسک کاهش دارایی قرار می‌دهند. در صورتی که قیمت دارایی خریداری شده افزایش یابد، آن‌ها سود بیشتری نسبت به زمانی که تنها سرمایه خود را داشتند، خواهند کرد و در مقابل اگر قیمت دارایی که خریداری کردند کاهش یابد، باید نقدینگی تأمین شده را پرداخت کنند که سرمایه آن‌ها را نیز کاهش می‌دهد.
انواع اهرم‌های مالی
اهرم‌های مالی مختلفی تاکنون به بازار معرفی شده و از آن‌ها استفاده می‌شود. انواع اهرم‌های مالی شامل موارد زیر می‌شود:
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
۱- وام‌ها و تسهیلات بانکی
یکی از متداول‌ترین ابزارهای اهرمی مورد استفاده افراد و شرکت‌ها، وام است. بانک‌ها، وام‌ها و تسهیلات با بهره‌های مختلفی را به متقاضیان ارائه می‌دهند. این وام‌ها در قبال دریافت ضمانت‌ها و دلایل دریافت است. بسیاری از شرکت‌ها برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای، گسترش کسب و کار و تأمین نقدینگی خود از بانک‌ها وام دریافت می‌کنند. اعتبار شرکت نشان دهنده توانایی آن در پرداخت بهره و اقساط است که توسط بانک‌ها بررسی می‌شود. هرچه میزان وام‌های یک شرکت بیشتر باشد، شرکت دارای اهرم مالی بیشتری بوده و ریسک سرمایه‌گذاری در آن نیز بیشتر خواهد بود.
۲- انتشار اوراق بهادار
انتشار اوراق بهادار مانند اوراق قرضه نیز یکی دیگر از ابزارهای اهرم مالی است که برخی از شرکت‌ها از آن استفاده می‌کنند. شرکت‌های بزرگ و نهادهای دولتی با شرایط خاص و اعلام سود مشارکت، از افراد جامعه در تأمین منابع مالی خود استفاده می‌کنند.
۳- اعتبارات مالی
اعتبارات مالی دارای حوزه گسترده‌ای است که افراد یا شرکت‌ها از طرق مختلف می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند. در سطح خرد، افراد می‌توانند با دریافت اعتبار از شرکت‌ها یا کارگزاری‌ها اقدام به استفاده از اهرم مالی کرده و سرمایه‌گذاری خود را افزایش دهند. همچنین شرکت‌ها با دریافت اعتبارات از نهادهای معتبر تحت شرایط خاص می‌توانند این نوع اهرم را نیز به کار برند.
۴- ابزارهای مشتقه
ابزارهای مشتقه نیز برحسب نوعی که دارند، اهرم‌های مالی ارائه می‌دهند. همان‌طور که در مقاله «اوراق مشتقه چیست؟ و انواع اوراق مشتقه کدام است؟» توضیح دادیم، این اوراق، مشتق شده از یک دارایی پایه هستند. در معاملات اوراق مشتقه آتی و اختیار معامله می‌توان از اهرم‌های مالی استفاده کرد. برای نمونه در بازار قراردادهای آتی، قراردادها دارای اهرم مالی ۱۰ هستند و سرمایه‌گذاران می‌توانند ۱۰ برابر سرمایه خود را در این قراردادها قرار دهند.
شرکت‌های اهرمی چیست؟
با توجه به تعریف اهرم، شرکت‌هایی که از ابزارهای اهرمی در فعالیت‌های خود و برای تأمین نقدینگی استفاده می‌کنند، به شرکت‌های اهرمی معروف هستند. در واقع بخش عمده سرمایه این شرکت‌ها از طریق بدهی تأمین می‌شود. تأمین منابع مالی با کمک اهرم‌های مالی دارای مزایایی نیز هست. یکی از مزایای استفاده از اهرم‌های مالی برای شرکت‌ها این است که در پی افزایش سود شرکت از محل سرمایه‌گذاری‌های جدید، سود کسب شده میان سهامداران فعلی شرکت تقسیم می‌شود و نسبت به انتشار سهام جدید و سهامداران تازه، سود بیشتری نصیب آن‌ها می‌شود. برای یافتن شرکت‌های اهرمی می‌توان از نسبت‌های اهرمی به کمک صورت‌های مالی شرکت‌ها اقدام کرد. شرکت‌هایی که نسبت‌های بدهی بیشتری در برابر نسبت دارایی‌های خود دارند را می‌توان جزو شرکت‌های اهرمی در نظر گرفت.
نسبت‌های اهرمی
به نسبت‌های اهرمی، نسبت‌های سرمایه‌گذاری نیز گفته می‌شود. این نسبت‌ها نشان دهنده توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌ها و تسویه دیون است.
از نسبت‌های اهرمی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نسبت بدهی
- نسبت کل بدهی به حقوق صاحبان سهام
- نسبت کل بدهی به ارزش ویژه
- نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه
- نسبت بدهی بلندمدت به ارزش ویژه
- نسبت مالکانه
- نسبت پوشش هزینه بهره
در ادامه به بررسی برخی ازاین نسبت‌ها می‌پردازیم:
۱- نسبت بدهی
این نسبت نشان دهنده اهمیت و نقش بدهی‌های جاری و بلندمدت در تأمین همه دارایی‌های شرکت است و نشان می‌دهد که چه مقدار از دارایی‌های شرکت از محل بدهی‌های آن تأمین شده است. در صورتی که این نسبت زیاد باشد، به این معنی است که شرکت از اهرم مالی بالا و منابع مالی خارجی بیشتری نسبت به سرمایه خود استفاده می‌کند. بنابراین ریسک سرمایه‌گذاری در این شرکت با این که احتمال کسب سود زیادی وجود دارد، بالا است.
نحوه محاسبه نسبت بدهی به صورت زیر است:
۲- نسبت کل بدهی به حقوق صاحبان سهام
نسبت کل بدهی به حقوق صاحبان سهام نسبتی است که ادعای حقوق صاحبان سهام و اعتباردهندگان به شرکت را ارزیابی می‌کند. هر چه این نسبت بیشتر باشد بدین معنی است که بدهی شرکت نسبت به سرمایه شرکت بیشتر بوده و شرکت توانایی کمتری در پرداخت بدهی‌ها داشته و احتمال ورشکستگی و ریسک سرمایه‌گذاری در آن بیشتر است.
برای محاسبه نسبت حقوق صاحبان سهام به کل بدهی‌ها از معادله زیر استفاده می‌شود:
۳- نسبت پوشش هزینه بهره
نسبت پوشش هزینه بهره نشان دهنده توانایی شرکت در پرداخت هزینه‌های مالی مانند بهره وام‌های دریافتی از محل سود عملیاتی شرکت است. بالا بودن این نسبت بیانگر توانایی بیشتر شرکت در پرداخت بدهی‌های بانکی است. به عبارت دیگر این نسبت نمایانگر این است که شرکت از محل سود عملیاتی خود چند بار می‌تواند هزینه‌های بهره را پرداخت کند.
نحوه محاسبه پوشش هزینه بهره به صورت زیر است:
کلام آخر
اهرم‌های مالی ابزارهایی هستند که به افراد اجازه کسب سود بیشتری را می‌دهند. سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از اهرم‌های مالی در کنار سرمایه خود، مبلغ بیشتری را در فرصت‌ها قرار دهند و بازدهی‌های بیشتری را نیز کسب کنند. اما ذکر این نکته نیز مهم است که استفاده از اهرم‌های مالی، زیان‌های بالقوه را نیز افزایش می‌دهد. بنابراین افرادی که متقاضی استفاده از اهرم‌های مالی هستند باید ریسک این ابزار را نیز در نظر بگیرند و با پیش‌بینی، اقدام مناسبی انجام دهند. همچنین شرکت‌ها نیز می‌توانند برای تأمین منابع نقدینگی خود از اهرم‌های مالی استفاده کنند. سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها هم می‌تواند در کنار سودهای بالا، ضررهای بالا داشته باشد. تجزیه و تحلیل بنیادی، بررسی صورت‌های مالی و محاسبه نسبت‌های اهرمی یکی از روش‌های شناسایی ریسک و جلوگیری از زیان است.
[views id=”11794″]
نظری ثبت نشده است